Jakie kryteria określają jakość paszy dla przeżuwaczy hodowlanych? – poradnik
24.06.2020
Podstawowym czynnikiem branym pod uwagę przy doborze paszy dla przeżuwaczy, jest zawartość suchej masy, białka, włókna, skrobi oraz minerałów, określana na podstawie tabel z ich uśrednionymi, pożądanymi wartościami. Jednak często prowadzi to do wystosowania nieodpowiednich zaleceń, mających negatywny wpływ na hodowlę. Ilość składników odżywczych może bowiem różnić się w zależności od sposobu uprawy czy przechowywania roślin. Z tego względu należy zwrócić szczególną uwagę na szereg kryteriów, pozwalających dokładniej określić jakość paszy i zasadność ewentualnego zastosowania dodatków paszowych dla zwierząt.
Podstawowym czynnikiem branym pod uwagę przy doborze paszy dla przeżuwaczy, jest zawartość suchej masy, białka, włókna, skrobi oraz minerałów, określana na podstawie tabel z ich uśrednionymi, pożądanymi wartościami. Jednak często prowadzi to do wystosowania nieodpowiednich zaleceń, mających negatywny wpływ na hodowlę. Ilość składników odżywczych może bowiem różnić się w zależności od sposobu uprawy czy przechowywania roślin. Z tego względu należy zwrócić szczególną uwagę na szereg kryteriów, pozwalających dokładniej określić jakość paszy i zasadność ewentualnego zastosowania dodatków paszowych dla zwierząt.
Możliwości poboru paszy przez zwierzęta
Pobór składników odżywczych przez zwierzę to kluczowy czynnik, pozwalający określić wymaganą jakość paszy. Przekłada się to przykładowo na ilość wyprodukowanego mleka – 1 kg suchej masy pożywienia daje energię potrzebną do wytworzenia ok. 2 kg mleka. Na pobór paszy znaczny wpływ ma też jej smakowitość – warto mieć to na uwadze zwłaszcza przy kiszonkach i stosować dodatki paszowe dla zwierząt poprawiające ich jakość i smak, takie jak Lalsil® Fresh HC, Dry HC czy CL HC. Są to zakiszacze przeznaczone dla różnych typów roślin paszowych.
Rozkład skrobi i tempo degradacji suchej masy w żwaczu
Rozkład skrobi i tempo degradacji suchej masy w żwaczu to czynniki wpływające na stopień ryzyka wystąpienia kwasicy w hodowli przeżuwaczy. W tym przypadku zazwyczaj bierze się pod uwagę zawartość skrobi, ale badania i obserwacje pokazują, że większe znaczenie ma sposób jej rozkładu w żwaczu. Wyróżnia się skrobię rozpuszczalną, wolno degradowalną oraz bypass. Zawartość każdej z nich wiąże się z różnym stopniem ryzyka kwasicy. Można je znacząco obniżyć, stosując dodatki, takie jak Farmpak® SC MAX, biologicznie buforujący płyn w żwaczu. Często można się też spotkać z pojęciem gwałtownej degradacji, tj. następującej w ciągu czterech godzin od spożycia paszy. Warto nadmienić, że nadmierne spożycie pokarmu gwałtownie degradującego, wiąże się również ze zwiększonym ryzykiem kwasicy. W takim przypadku także warto zastosować preparat Farmpak SC Max.
Strawność włókna i zawartość tłuszczu
Trawienie włókna zawartego w pożywieniu nie sprawia przeżuwaczom trudności. Jego zawartość zwiększa natomiast ilość netto pobranej energii oraz poprawia proces trawienia. Podobnie działa tłuszcz zawarty w pożywieniu. Istotne są jednak jego frakcje. Zasadniczo wyróżniamy tłuszcze strawne w żwaczu oraz bypass. Nadmierne spożycie tych pierwszych może niestety negatywnie wpływać na efektywność fermentacji (poprzez zmiany w ekosystemie żwacza).
Faktem jest, iż to właśnie na podstawie oceny poszczególnych składników zawartych w paszy, możliwe staje się określenie jej zawartości. W celu zapewnienia optymalnej jakości paszy warto wdrożyć konkretne wytyczne dotyczące zbioru, konserwacji i mieszania składników. Ponadto stosowanie specjalistycznych dodatków paszowych dla zwierząt pozwoli zrekompensować ewentualne niedobory odżywcze, obniżając ryzyko wystąpienia problemów metabolicznych, a co za tym idzie – spadku wyników ekonomicznych hodowli przeżuwaczy.