Salmonelloza

Salmonelloza jest poważnym problemem, który obecnie zagraża sektorowi drobiu na całym świecie. Oprócz jej znaczenia zoonotycznego, stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego ze względu na jej udział w problemach zatruć pokarmowych. Każdorazowe wystąpienie ogniska chorobowego naraża hodowcę na duże straty ekonomiczne i powoduje zagrożenie epidemiologiczne dla ludzi.

Choroby wywoływane są przez gram-ujemne bakterie Salmonella z rodzaju Enterobacteriaceae, będące względnymi beztlenowcami, mającymi postać pałeczek.

Od kilku lat, krajowe programy zwalczania salmonelli (do których są zobowiązane państwa członkowskie Unii Europejskiej) pokazały, że problem nie znika, a wręcz staje się jednym głównych zagrożeń w produkcji drobiu.

Salmonellozy mogą wystąpić u wszystkich gatunków ptaków i w każdym wieku. Niektóre serotypy bakterii Salmonella mogą powodować u drobiu choroby dające objawy, choć większość z nich nie wywołuje objawów klinicznych.

Istnieje wiele źródeł zakażenia stada hodowlanego:

• chore ptaki i nosiciele (obsługa, gryzonie);
• środowisko (ściółka, wyposażenie, sprzęt, środki transportu);
• pasza i woda.

Należy także uwzględnić występowanie innych czynników środowiskowych przyczyniających się do wystąpienia objawów chorobowych:

• nadmierne zagęszczenie,
• błędy żywieniowe,
• inne choroby drobiu,
• temperatura,
• nieodpowiednia wilgotność,

Ochrona przed rozprzestrzenianiem się zakażeń pałeczkami Salmonella wymaga wielu działań na fermach drobiu:

• przestrzeganie zasad bioasekuracji z zachowaniem reżimu higienicznego;
• prowadzeniu monitoringu bakteriologicznego i serologicznego stad,
• stosowanie bezpiecznej paszy zabezpieczonej od patogenów;
• immunobiologicznej ochronie drobiu – szczepienia profilaktyczne zgodnie z zaleceniami;
• kontrolowane przez lekarza weterynarii stosowanie leków przeciwbakteryjnych;
• wykorzystywanie preparatów zapewniających ochronę integralności jelit, zasiedlających przewód pokarmowy korzystną florą bakteryjną i preparatów zakwaszających treść przewodu pokarmowego.

Profilaktyka zapobiegania chorobom wywoływanym przez bakterie jest bardzo ważnym elementem w nowoczesnej produkcji drobiarskiej. Redukcja salmonelli z hodowli wydaje się mieć kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności. Co więcej, ściśle wiąże się z występowaniem problemu oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe i poszukiwania alternatywy dla antybiotyków, w celu ochrony ich skuteczności. Szerokie zastosowanie antybiotyków i chemioterapeutyków coraz bardziej zwiększa częstotliwość występowania opornych na antybiotyki zoonotycznych patogenów, takich jak Salmonella. Aby uchronić się przed występowaniem choroby w stadzie, (hodowcy) producenci prowadzący chów drobiu mogą prowadzić produkcję z wykorzystaniem (-) alternatywnych dla antybiotyków, preparatów takich jak fitobiotyki, probiotyki, prebiotyki, symbiotyki czy kwasy organiczne.

Rozwiązania eubiotyczne, które uwzględniają wykorzystanie wyciągów, substancji pochodzenia roślinnego takich jak: olejki eteryczne, alkaloidy, fenole, saponiny, glikozydy, w połączniu z innymi składnikami, przyczyniają się do utrzymania równowagi mikrobiologicznej przewodu pokarmowego drobiu. Skutki działania preparatów fitobiotycznych i probiotycznych porównywalne są do efektów uzyskanych w wyniku podawania antybiotyków paszowych, bowiem jedne i drugie redukują liczbę bakterii patogennych, jednak sposób ich działania jest różny. Fitobiotyki jako naturalne stymulatory wzrostu nie powodują żadnych skutków ubocznych oraz nie przyczyniają się do odkładania szkodliwych substancji ubocznych. Pomagają za to w zachowaniu integralności jelit, poprawiają wyniki produkcyjne i pobudzają naturalną odporność organizmu.

Badania naukowe wskazują, że mieszanki fitobiotyków wpierają zwalczanie i zapobiegają rozprzestrzenianiu się bakterii Salmonella (w ramach strategii bezantybiotykowej), a docelowo zmniejszać częstość występowania zakażeń u ludzi, związanych ze spożyciem produktów drobiowych.

Jeżeli jesteś zainteresowany szczegółami badań prowadzonymi nad nowoczesnymi rozwiązaniami fitogenicznymi w produkcji zwierzęcej zapraszamy Cię do zapoznania się z zakładką #ADIFAKTY lub kontaktem z przedstawicielem firmy AdiFeed®.

Bibliografia:

1. EFSA Panel on Animal Health and Welfare (AHAW), More,S. i in.; Assessment of listing and categorisation of animal diseases within the framework of the Animal Health Law (Regulation (EU) No 2016/429): Salmonella infection in poultry with serotypes of animal health relevance ( Pullorum, S. Gallinarum and S. arizonae); EFSA Journal 2017;15(8):4954.
2. Gal-Mor O. ; Persistent infection and long-term carriage of typhoidal and nontyphoidal salmonellae; Clin Microbiol 2019, Rev 32:e00088-18.
3. Iwiński H., Wódz K., Chodkowska K., Nowak T., Różański H.; In Vitro Evaluation of Antimicrobial Effect of Phytobiotics Mixture on Salmonella spp. Isolated from Chicken Broiler; Antibiotics 2022, 11, 868.
4. Marek K.; Salmonele u drobiu w Polsce; Zeszyty problemowe postępów nauk rolniczych Nr 33, 1961, 129-141.
5. Mazurkiewicz M.; Choroby drobiu. Praca zbiorowa pod redakcją M. Mazurkiewicza; Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 2019, 173-186.
6. Różański H., Abramowicz P.; Związki fitoncydowe alternatywą dla chemioterapeutyków cz. I.; Hodowca Drobiu 10/2013, 1-4.
7. Różański H., Abramowicz P.; Związki fitoncydowe alternatywą dla chemioterapeutyków cz. II.; Hodowca Drobiu 12/2013, 1-5.